Doustne diety przemysłowe (doustna suplementacja pokarmowa – DSP)

Podawanie choremu doustnych diet przemysłowych (odżywek) jest częstym rodzajem leczenia chorych niedożywionych i z ryzykiem niedożywienia. Ponieważ codzienne racje pokarmowe wielu chorych są zbyt małe i prowadzą do niedożywienia związanego z chorobą, doustne diety przemysłowe pozwalają wyrównać niedobory pokarmowe.

Odżywki doustne są utożsamiane często z suplementami diety, co nie jest prawdą. Należą one do dietetycznych środków specjalnego przeznaczenia medycznego (ang: FSMP – Food for Special Medical Purpose), czyli mają zaspokajać specyficzne potrzeby żywieniowe określonych grup chorych. To leki, choć dostępne bez recepty.

DSP mają znaczną przewagę nad koktajlami wykonanymi z jedzenia naturalnego ponieważ: mają znany, standaryzowany skład, zmniejszoną zawartość laktozy, glutenu (lub całkowicie ich nie zawierają), zmniejsza to ryzyko uczuleń czy nietolerancji pokarmowych, są sterylne (co zmniejsza ryzyko zakażeń przewodu pokarmowego i biegunek), skład różnych produktów jest dostosowany do rożnych sytuacji klinicznych (np. choroby nowotworowej, choroby nerek, wątroby, cukrzycy, gojenia ran, dla dzieci).

Doustne diety przmysłowe

W Polsce doustne diety przemysłowe występują w postaci proszku (do przygotowania roztworu doustnego) i płynu (gotowego do spożycia).
Jest kilkadziesiąt różnych preparatów doustnych, różniących się smakiem, wskazaniami, składem.

Wskazania do zastosowania odżywek:

1. przygotowanie niedożywionych chorych do zabiegów operacyjnych, przeszczepów narządów w chirurgii i transplantologii,
2. leczeniu niedożywienia w okresie okołooperacyjnym (przed i po planowych i nagłych zabiegach operacyjnych w chirurgii miękkiej i ortopedii),
3. w żywieniu w urazach, oparzeniach jeśli chory może się odżywiać doustnie,
4. w leczeniu trudno gojących się ran pourazowych, pooperacyjnych i ranach przewlekłych (np. odleżynach),
5. u chorych onkologicznych na wszystkich etapach diagnostyki i leczenia (przygotowanie do leczenia operacyjnego, okres pooperacyjny, chemioterapia, radioterapia, opieka paliatywna, rekonwalescencja w onkologii), w wielu przypadkach w trakcie leczenia onkologicznego DSP pomaga przygotować chorego do leczenia i zwiększa jego szanse na przeżycie,
6. w leczeniu niedożywienia u chorych po za biegach operacyjnych zmieniających anatomię przewodu pokarmowego, np. po całkowitym usunięciu żołądka,
7. gastroenterologii u chorych z zapaleniami jelit, z zapaleniem trzustki, marskością wątroby, chorobą trzewną, niedożywieniem o innej etiologii,
8. w psychiatrii w terapii niedożywienia u chorych z psychogennymi zaburzeniami odżywiania i innymi schorzeniami psychicznymi,
9. w pulmonologii u pacjentów z kacheksją płucną towarzyszącą m.in. przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc,
10. w nefrologii u pacjentów z niedożywieniem w przebiegu przewlekłej choroby nerek (także leczonej nerkozastępczo),
11. w rekonwalescencji m.in. po urazach, operacjach, oparzeniach, posocznicach, ciężkich schorzeniach infekcyjnych,
12. u chorych geriatrycznych z niedożywieniem i ryzykiem niedożywienia,
13. w zaburzeniach połykania.