Ciąża
Odżywianie przyszłej matki.
Panie planujące macierzyństwo powinny jeszcze przed ciążą poznać reguły prawidłowego żywienia i starać się odżywiać wg zasad zawartych w piramidzie żywienia, a także zacząć żywić wg tych reguł całą rodzinę. Planowanie ciąży lub jej początek to bardzo dobry moment do modyfikacji zachowań związanych z żywieniem także wśród najbliższych.
Właściwe odżywianie przed okresem ciąży i w trakcie ciąży warunkuje prawidłowy wzrost i rozwój płodu, a także zdrowe dzieciństwo.
Urozmaicona, pełnowartościowa dieta, wprowadzona jeszcze przed ciążą powinna dostarczać wszystkich składników odżywczych i należy ją uzupełnić o właściwie dobrany wysiłek fizyczny, który, oczywiście nie może być zbyt forsowny. Warto sposób żywienia i rodzaj ćwiczeń fizycznych uzgodnić z lekarzem prowadzącym ciążę, lekarzem zajmującym się żywieniem lub dietetykiem klinicznym.
* Planując ciążę należy: urozmaicić jadłospis (różnorodność pokarmów warunkuje dostarczenie wszystkich składników odżywczych: białek, tłuszczów, węglowodanów, witamin, mikroelementów, makroelementów, wody).
* Szczególnie ważne dla rozwijającego się maleństwa są pokarmowe źródła pełnowartościowego białka, żelaza, kwasu foliowego, jodu, cynku, nienasyconych kwasów tłuszczowych.
* Uwaga! Zwykle lekarz prowadzący ciążę zaleci przyjmowanie preparatu kwasu foliowego. Preparat ten, witamina z grupy B, zmniejsza ryzyko urodzenia dziecka z wrodzoną wadą układu nerwowego. Warto zapytać także lekarza o przyjmowanie innych preparatów witaminowych. W ciąży zapotrzebowanie na witaminy, mikro i makroelementy znacznie się zwiększa. Dobre źródła kwasu foliowego to: otręby pszenne, wątroba, szpinak, bób, kalafior, brokuły, brukselka, groch, szparagi, jajko. Często przyszłe mamy będą po zleceniu lekarza zażywać odpowiedni preparat wielowitaminowy.
* Wg różnych źródeł zapotrzebowanie na energię w prawidłowej ciąży jest zwiększone o 300 kcal, maksymalnie do 500 kcal. Jest to kwestia indywidualna, warto zapytać o to lekarza.
* Posiłki powinny być systematyczne (4 – 5 dziennie) rozłożone z równymi przerwami.
* Należy dbać o odpowiednią ilość płynów (1500-2500 ml dziennie). Bezwzględnie unikajmy Coca-Coli, płynów gazowanych, słodkich soków.
* W diecie warto szczególnie zadbać o obecność różnorodnych, chudych źródeł białka (mięso, drób, ryby, nabiał), pieczywo razowe, gruboziarniste, znaczną ilość różnorodnych owoców i warzyw (w sumie około 800 g do 1 kg dziennie). Źródłem tłuszczu powinny być oleje roślinne (szczególnie oliwa z oliwek, olej z pestek winogron).
* W CIĄŻY OBOWIĄZUJE BEZWZGLĘDNY ZAKAZ SPOŻYWANIA ALKOHOLU I PALENIA PAPIEROSÓW! Picie nawet małych jego ilości powoduje zwiększone ryzyko wystąpienia wrodzonych wad u dzieci i obniża możliwości intelektualne dziecka.
| BMI przed ciążą | Prawidłowy przyrost wagi podczas ciąży |
| Niedowaga (BMI poniżej 19,8) | 12,5 – 18 kg |
| Waga prawidłowa (BMI 19,8 – 26) | 11,5 – 16 kg |
| Nadwaga (BMI 26 – 29) | 7 – 11,5 kg |
| Otyłość (BMI powyżej 29) | do 6 kg |