Przygotowanie do leczenia onkologicznego
Żywienie w przygotowaniu do leczenia onkologicznego.
Nie ma jednakowych zaleceń żywieniowych dla wszystkich chorych. Rodzaj diety lub leczenia żywieniowego zaleconego pacjentowi będzie się różnił w zależności od rodzaju nowotworu, jego stadium, planowanego leczenia, chorób towarzyszących, a także wyjściowego stanu odżywienia pacjenta.
Pamiętajmy – prawidłowe odżywienie organizmu pacjenta daje szansę na uzyskanie najlepszych efektów leczenia!
Dużym problemem wśród pacjentów onkologicznych jest wystąpienie niedożywienia.
Niedożywienie jest to skutek niedoboru, to brak składników odżywczych (białek, energii czyli tłuszczów i węglowodanów, witamin, pierwiastków śladowych, jonów). Niedożywienie jest schorzeniem ogólnoustrojowym, upośledza funkcję wielu narządów, pogarsza gojenie ran, sprzyja zakażeniom i powikłaniom leczenia. Niestety ponad połowa chorych onkologiczne ma objawy niedożywienia a ponad 75% pacjentów cierpiących z powodu terminalnej fazy choroby nowotworowej umiera z objawami niedożywienia.
Niedożywiony pacjent nie ma szans w walce z nowotworem, a brak odpowiedniej diety powoduje, że leczenie przebiega u takiego chorego znaczniej dłużej, częściej występują powikłania, a w skrajnych przypadkach powoduje nawet śmierć.
Prawidłowe odżywianie to bardzo ważny element wspomagania leczenia i rekonwalescencji w chorobach nowotworowych. W wielu przypadkach może nawet uratować życie chorego.
Jak rozpoznać niedożywienie? Niezamierzona utrata masy ciała zawsze jest niepokojąca. Za bardzo niepokojące uważamy utratę 10 % wyjściowej masy ciała w ciągu 3 miesięcy oraz brak możliwości spożywania dostatecznej ilości pokarmu. Chudnięcie zawsze zgłoś lekarzowi. Szczegóły znajdziesz w zakładce: Niedożywienie.
UWAGA!
Przed leczeniem choroby nowotworowej, a także w trakcie leczenia pacjenta powinny zaniepokoić takie objawy jak:
- brak apetytu,
- zaburzenia połykania,
- mdłości, torsje, wymioty,
- zaburzenia smaku,
- biegunki,
- apatia,
- osłabienie,
- chudnięcie.
Właściwie przeprowadzona porada żywieniowa pozwala zareagować na te objawy i wybrać odpowiednią metodę żywienia lub leczenia żywieniowego
W kwestii żywienia priorytetem zawsze będzie utrzymanie prawidłowego stanu odżywienia lub leczenie niedożywienia tak, by leczenie onkologiczne stało się możliwe. lub by w przypadku choroby nieuleczalnej terapia paliatywna wydłużyła jego życie i poprawiła jego jakość.
Stworzenie właściwego planu żywienia musi być poprzedzone dokładną analizą stanu chorego. Potrzebna jest do tego rozmowa z pacjentem, jego zbadanie, interpretacja badań dodatkowych i dostępnej dokumentacji medycznej.
Pacjent może być przygotowany do leczenia onkologicznego z użyciem:
- diety naturalnej,
- doustnych odżywek medycznych (przekierowanie),
- żywienia pozajelitowego lub dojelitowego (przekierowanie).
Część pacjentów otrzymuje zalecenia dotyczące diety naturalnej. Często pokarmy w diecie osób cierpiących na schorzenia onkologiczne są łatwostrawne, bogatobiałkowe, zawierają dobre tłuszcze, łatwo przyswajalne węglowodany, źródła witamin i minerałów, odpowiednią ilość płynów. Jeżeli chory nie ma specjalnych wskazań do diety łatwostrawnej – nie powinien jej stosować. Jego jadłospis zbilansowany, zdrowy, pełnowartościowy – taki, jak zdrowych rówieśnikom w jego wieku. Wybierajmy pokarmy świeże, jak najmniej przetworzone,. Unikajmy peklowania, wędzenia, smażenia, pokarmów zawierających szkodliwe substancje karcynogenne i cukry proste.
Pacjenci niedożywieni bardzo często wymagają wzbogacenia jadłospisu. Zwykle nie dysponujemy zbyt długim czasem, chorego należy do leczenia onkologicznego przygotować w okresie do 4 tygodni. Postępowaniem z wyboru jest w takiej sytuacji dodanie do jadłospisu odżywek doustnych -1 lub dwóch porcji specjalnej żywności przemysłowej.Jest kilkadziesiąt preparatów odżywczych, które może zastosować pacjent, nie należy kierować się reklamami, ale o wybór odżywki zapytać lekarza.
Chorzy, którzy nie mogą jeść w sposób naturalny powinni być leczeni żywieniowo. Nie należy się bać leczenia żywieniowego. Żywienie pozajelitowe i dojelitowe może być stosowane czasowo, a w niektórych przypadkach do końca życia (patrz zakładka leczenie żywieniowe).
Odpowiednie żywieniowe przygotowanie chorego do leczenia zwiększa jego skuteczność!