Chirurgia onkologiczna
Żywienie w chirurgii onkologicznej, onkologii i medycynie paliatywnej.
Ocena stanu odżywienia chorego powinna odbyć się przed każdym zabiegiem chirurgicznym. Wielu chorych, szczególnie podających w wywiadzie redukcję masy ciała będzie wymagało przygotowania do zabiegu operacyjnego. Interwencja żywieniowa może być rożna w różnych przypadkach:
- żywienie drogą doustną lub z wykorzystaniem doustnej suplementacji pokarmowej pozwala uzyskać dobry efekt u pacjentów, którzy nie mają kłopotów z gryzieniem,
- połykaniem, trawieniem, wchłanianiem,
- żywienie tak zwane sztuczne – dojelitowe lub pozajelitowe jeśli chory nie może się odżywiać drogą naturalną.
Odpowiednie przygotowanie żywieniem/leczeniem żywieniowym w chirurgii onkologicznej dotyczy wielu chorych:
- chorych z nowotworem, bez niedożywienia, planowanych do dużego zabiegu operacyjnego w zakresie jamy brzusznej (jest to np. przyjmowanie specjalistycznych, indywidualnie dobranych odżywek 7-dni przed operacją),
- chorych niedożywionych przed dużymi operacjami (jest to przyjmowanie specjalistycznych, indywidualnie dobranych odżywek lub zastosowanie leczenia żywieniowego 10-14 dni przed operacją),
- chorych z komplikacjami pooperacyjnymi, trudno gojącymi się ranami, zakażeniami około operacyjnymi (odżywki doustne jeśli to możliwe lub leczenie żywieniowe).
Istnieje wiele sytuacji klinicznych, w których po leczeniu operacyjnym nowotworu są wskazania do zmiany sposobu żywienia.
Są to np.:
- stany po operacjach nowotworów jamy ustnej, gardła, szyi, przełyku (pacjenci mogą przejściowo lub długotrwale wymagać diety półpłynnej lub płynnej, odżywek w płynie, niektórzy będą odżywiani dojelitowo za pomocą zgłębników nosowo-żołądkowych lub gastrostomii),
- stan po resekcji żołądka (pacjenci wymagają m.in. częstych, bardzo powoli gryzionych posiłków, a w niektórych przypadkach suplementacji witamin),
- stany po resekcji jelita (w zależności od zakresu operacji, długości wyciętego odcinka, obecności lub nie stomii pacjenci wymagają indywidualizacji żywienia).
Pacjenci, którzy nie mogą się odżywiać z wykorzystaniem przewodu pokarmowego np. z powodu niedrożności jelit, zespołu krótkiego jelita, przetok, ciężkiej postaci popromiennego zapalenia jelit będą żywieni pozajelitowo – czasami do końca życia.